Όλοι γνωρίζουμε , συγκεχυμένα , ότι για να γιορτάζουμε μέσα στον ίδιο μήνα ,τον Ιανουάριο ,τον καθένα από τους Αγίους χωριστά και στο τέλος του ιδίου μήνα, μαζί και τους τρείς κάτι σοβαρό συνέβη. Ας δούμε λοιπόν πρώτα το ιστορικό στοιχείο που θα ρίξει άπλετο φώς στη μεγάλη γιορτή.
Το ιστορικό της Εορτής
Η εορτή θεσπίστηκε εξ αιτίας μιας επανάστασης που ξέσπασε στην Κωνσταντινούπολη, όταν έγινε βασιλιάς ο Αλέξιος ο Κοµνηνός τον 11ο αι. Τουλάχιστον δηλαδή πέντε (5) αιώνες μετά το θάνατο και του τελευταίου από τους τρεις Ιεράρχες, του Ιωάννη του Χρυσοστόμου.
Αφορμή γι’ αυτή την εξέγερση ήταν η διαφωνία ανάμεσα σε αξιόλογους και πολύ ενάρετους άνδρες της εποχής για το ποιού ιεράρχη από τους τρεις η προσωπικότητα ήταν περισσότερο σημαντική και ποιος από τους τρεις είχε περισσότερα προσφέρει στην κοινωνία.
Ο λαός εξαιτίας αυτού του ζητήματος είχε διαιρεθεί στα τρία και είχαν λάβει και ονόματα το κάθε μέρος αντίστοιχα. Έτσι, τους µεν ονόμαζαν Ιωαννίτες, τους δε Βασιλείτες και τους λοιπούς Γρηγορίτες.
Στην πόλη τώρα των Ευχαϊτών ζούσε ένας μετέπειτα άγιος της Εκκλησίας µας, ο οποίος τότε ήταν μητροπολίτης ο Ιωάννης ο Μαυρόπους. Ήταν άνδρας αξιόλογος, πάρα πολύ μορφωμένος που είχε λάβει την ελληνική παιδεία και ο οποίος ήταν εξ ίσου ενάρετος όσο και ξακουστός.
Σ’ αυτόν τον άνθρωπο εμφανίστηκαν οι ιεράρχες (σε οπτασία ) για να λύσουν την αναστάτωση που συνέχιζε να υπάρχει και του είπαν: « Κοίταξέ µας, εμείς ενώπιον του Θεού είμαστε ένα. Δεν υπάρχει κάτι το αντίθετο ανάµεσά µας. Το µόνο που έκανε ο καθένας στην εποχή του ήταν ότι έγραψε και έδωσε διδασκαλίες που αφορούσαν την σωτηρία των ανθρώπων «τω θείω κρουόµενοι Πνεύµατι» όπως γράφει και το Συναξάρι τους σήµερα στο Μηναίο δηλ. χτυπηµένοι από το Άγιο Πνεύµα. ∆εν είναι κανείς µας πρώτος, κανείς δεύτερος αλλά «αν τον ένα λέξεις, οι δύο παρέπονται» που σηµαίνει αν µιλήσεις για τον ένα, οι άλλοι δύο τον συντροφεύουν, τον ακολουθούν, τον συνοδεύουν.
Για το λόγο αυτό αναθέτουν στον Ιωάννη Μαυρόπου να ζητήσει να σταματήσουν οι άνθρωποι να διαφωνούν και να διαχωρίζονται, αλλά όπως και οι ίδιοι ενώπιον του Θεού εν είναι, έτσι και οι πιστοί «εν ώσιν» να έρθουν δηλαδή σε ένωση, σε οµόνοια, σε ειρήνη. Και είναι οι ίδιοι οι άγιοι που προτείνουν στον Ιωάννη Μαυρόπου να βρει µία ηµέρα για τον κοινό εορτασµό τους.
Κατ’ εντολή των αγίων πλέον ο Ιωάννης Μαυρόπους επιλέγει ως µήνα για να συνεορτάζουν τον Ιανουάριο, γιατί ήδη µέσα σ’ αυτό το µήνα και συγκεκριμένα:
την 1η ηµέρα τελούσαν οι χριστιανοί τη µνήµη του Μεγάλου Βασιλείου, την 25η ηµέρα τελούσαν τη µνήµη του αγίου Γρηγορίου του Θεολόγου , και
την 27η ηµέρα εόρταζαν την ανακοµιδή των λειψάνων του αγίου Ιωάννη του Χρυσοστόµου. Έτσι θεσπίζεται να κλείνει σχεδόν ο µήνας ,
την 30η ημέρα µε τον κοινό πλέον εορτασµό των τριών ιεραρχών.
Οκτώ αιώνες αργότερα και συγκεκριμένα το 1843 τα τρία αυτά πρόσωπα της Εκκλησίας µας επιλέγονται από το ελεύθερο πια ελληνικό κράτος και ανακηρύσσονται ως προστάτες των γραµµάτων και της παιδείας.
Αναρωτήθηκα λαµβάνοντας αυτή την πληροφορία. Γιατί αυτοί; Άραγε µέσα από το πέρασµα τόσων αιώνων δεν υπήρξαν άλλοι πιο µορφωµένοι από τους τρεις αυτούς άνδρες; Ειδικά σε µια χώρα σαν την Ελλάδα µε τόσο υψηλό στα γράµµατα και τις τέχνες επίπεδο; Ποιο ήταν εκείνο το χαρακτηριστικό που τους έκανε να ξεχωρίσουν και να λάβουν αυτό τον τιµητικό τίτλο: «Προστάτες της παιδείας»; Η απάντηση σ΄ αυτό το ερώτημα δίνει το νόημα αυτής της εορτής .
Το νόημα της Εορτής
Σήμερα τιμώνται όχι για τις γνώσεις τους, αυτό γίνεται στη γιορτή του καθενός χωριστά , άλλα για την σωτηρία των κειμένων των Αρχαίων κλασσικών.
Και ήταν καιρός ,γιατί όταν έπαψαν οι διωγμοί το 325 μ.Χ. από τον Μ. Κωνσταντίνο συνέβη το εξής : Η δικαιολογημένη μανία του αγράμματου πλήθους που επί 300 χρόνια είχε βασανιστεί από τους διωγμούς , κατάστρεφε ότι μη Χριστιανικό εύρισκε μπροστά του. Η μόνη ελπίδα να σωθούν ήταν ή περίφημη βιβλιοθήκη της Αλεξανδρείας , την οποίαν όμως έκαψαν ολοσχερώς οι Μουσουλμάνοι.
Δίχως αυτούς που ήταν σύγχρονοι αυτής της κρίσιμης για τον πολιτισμό μας εποχής και τα μοναστήρια που πρώτοι αυτοί ίδρυσαν δεν θα είχε σωθεί τίποτα. Όλα της Αρχαίας Ελληνικής Γραμματείας τα έργα : χειρόγραφα, πάπυροι, κώδικες, είναι του 9ου και πιο πολλά του 10ου αιώνος αντίγραφα των μοναστηριών που πρώτοι αυτοί ίδρυσαν .
ΓΙΑΥΤΟ ΤΟΥΣ ΤΙΜΑΜΕ ΣΑΝ ΣΩΤΗΡΕΣ ΤΩΝ ΓΡΑΜΜΑΤΩΝ, ΤΩΝ ΤΕΧΝΩΝ και σαν ΘΕΜΕΛΙΩΤΕΣ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ . Τι πολιτισμός θα υπήρχε ΧΩΡΙΣ τον ΟΜΗΡΟ, τον ΠΛΟΥΤΑΡΧΟ, τον ΑΡΡΙΑΝΟ τους ΤΡΑΓΙΚΟΥΣ, τον ΠΛΑΤΩΝΑ , τον ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗ τον ΑΡΧΙΜΗΔΗ κλπ ..κλπ
ΑΜΗΝ.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου